1. Bài tập tính tổng các số trên từng hàng của ma trận bằng ngôn ngữ lập trình C

Bài tập này chúng ta sẽ sử dụng các kiến thức từ ngôn ngữ lập trình C như: cách nhập xuất cơ bản, cách sử dụng mảng hai chiều và cách sử dụng hàm trong ngôn ngữ lập trình C.

Yêu cầu của bài tập đưa ra cho chúng ta là tính tổng các số trên từng hàng của ma trận bằng ngôn ngữ C.

2. Lời giải

Để thực hiện bài toán này chúng ta cần có kiến thức cơ bản về ngôn ngữ lập trình C, các cách nhập xuất cơ bản trong C, mảng hai nhiều trong C và cách sử dụng hàm trong ngôn ngữ lập trình C.

Các bước thực hiện yêu cầu của bài tập tính tổng các số trên từng hàng của ma trận bằng ngôn ngữ C như sau:

Bước 1: Ta khai báo một mảng 2 chều tĩnh số nguyên có tối đa 100 dòng và 100 cột int a[100][100].

Bước 2: Ta khai báo số nguyên int m là số dòng của ma trận với điều kiện m>1 hoặc m<100 nếu không thỏa mãn thì yêu cầu nhập lại m, int n là số cột của ma trận với điều kiện n>1 hoặc n<100 nếu không thỏa mãn thì yêu cầu nhập lại n.

Bước 3: Ta khỏi tạo hàm void Nhap(int a[][100], int m,int n) dùng để nhập dữ liệu từ bàn phím cho mảng. Trong hàm ta sử dụng vòng for bắt đầu từ int i =0 và kết thúc khi i<m và mỗi lần i tăng lên một để duyệt các hàng của ma trận, trong vòng for i ta khởi tạo vòng for bắt đầu từ int j =0, kết thúc khi j<n và mỗi lần lặp j tăng lên 1, trong vòng for j thì nhập vào dữ liệu của a[i][j].

Bước 4: Ta khởi tạo hàm void Xuat(int a[][100], int m, int n) dùng để hiển thị dữ liệu từ mảng ra màn hình. Trong hàm ta sử dụng vòng for bắt đầu từ int i = 0 và kết thúc khi i<m và mỗi lần i tăng lên một để duyệt các hàng của ma trận, trong vòng for j ta khởi tạo vòng for bắt đầu từ int j =0, kết thúc khi j<n và mỗi lần lặp j tăng lên 1, trong vòng for j thì ta hiển thị a[i][j] ra màn hình.

Bước 5: Ta khởi tạo hàm void TongHang(int a[][100], int m, int n) dùng để tính tổng các phần tử trên từng hàng của ma trận.Trong hàm ta sử dụng vòng for bắt đầu từ int i = 0 và kết thúc khi i<m và mỗi lần i tăng lên một để duyệt các hàng của ma trận, trong vòng for j ta khởi tạo biến int tong = 0 dùng để tính tổng từng hàng của ma trận (biến tong sẽ cập nhật bằng 0 mỗi lần lặp các hàng)  sau đó ta tạo vòng for bắt đầu từ int j =0, kết thúc khi j<n và mỗi lần lặp j tăng lên 1, trong vòng for j thì ta gán tong += a[i][j] kết thúc vòng for j ta in biến tong ra màn hình.

Bước 6: Trong hàm main ta gọi hàm Nhap(a,m,n) , Xuat(a,m,n) và TongHang(a,m,n) rồi chạy chương trình.

Chương trình giải bài tập tính tổng các số trên từng hàng của ma trận bằng ngôn ngữ C như sau:

#include<stdio.h>
void Nhap(int a[][100],int m, int n){//Ham nhap ma tran
    for(int i = 0; i<m; i++){//duyet hang cua ma tran
        for(int j = 0 ; j<n; j++){//duyet cot cua ma tran
            printf("Nhap a[%d][%d] = ", i, j);
            scanf("%d", &a[i][j]);//nhap vao cac phan tu cua ma tran
        }
    }
}
void Xuat(int a[][100],int m, int n){//ham xuat ma tran
    for(int i =0; i<m; i++){//duyet hang cua ma tran
        for(int j = 0; j<n; j++){//duyet cot cua ma tran
            printf("%5d", a[i][j]);//in ma tran ra man hinh
        }
        printf("\n");
    }
}
void TongHang(int a[][100],int m, int n){
    for(int i =0; i<m; i++){//duyet hang cua ma tran
        int tong = 0;// moi lan duyet hang khac cap nhat tong = 0
        for(int j = 0; j<n; j++){//duyet cot cua ma tran
        	tong += a[i][j];
        }
        printf("\nTong cac phan tu cua hang thu %d la: %d", i, tong);
    }
}
int main(){
    int a[100][100];// khai bao ma tran
    int m,n;// khai bao so hang va so cot
    do{
        printf("Nhap so hang cua ma tran:");
        scanf("%d", &m);
        if(m<1 || m>100)
        {
            printf("Nhap lai:");
        }
    }while(m<1 || m>100);//dieu kien neu m<1 hoac m>100 yeu cau nhap lai
    do{
        printf("Nhap so cot cua ma tran:");
        scanf("%d", &n);
        if(n<1 || n>100)
        {
            printf("Nhap lai:");
        }
    }while(n<1 || n>100);//dieu kien neu n<1 hoac n>100 yeu cau nhap lai
    printf("\nNhap ma tran:\n");
    Nhap(a,m,n);
    printf("\nMa tran sau khi nhap la:\n");
    Xuat(a,m,n);
    TongHang(a,m,n);
}

Ví dụ tôi nhập ma trận 3×3.

Kết quả:

Nhap so hang cua ma tran:3
Nhap so cot cua ma tran:3

Nhap ma tran:
Nhap a[0][0] = 1
Nhap a[0][1] = 2
Nhap a[0][2] = 3
Nhap a[1][0] = 4
Nhap a[1][1] = 5
Nhap a[1][2] = 6
Nhap a[2][0] = 7
Nhap a[2][1] = 8
Nhap a[2][2] = 9

Ma tran sau khi nhap la:
1  2 3
4 5 6
7 8 9

Tong cac phan tu cua hang thu 0 la: 6
Tong cac phan tu cua hang thu 1 la: 15
Tong cac phan tu cua hang thu 2 la: 24

3. Tổng kết

Sau khi làm bài tập này các bạn cần phải hiểu và nắm được những kiến thức sau:

  • Cách nhập xuất cơ bản trong ngôn ngữ lập trình C.
  • Cách sử dụng hàm trong ngôn ngữ lập trình C.
  • Cách sử dụng mảng hai chiều trong ngôn ngữ lập trình C.
  • Cách sử dụng vòng lặp for để duyệt các dòng và cột trong mảng hai chiều.
  • Cách tính tổng các phần tử trên từng hàng của ma trận